دوره 9، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 9 شماره 4 صفحات 264-256 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sohrabi renani M T, Nourafkan F, FathiMard F, Sadegheyan khashoei K, Mazarei R. Relationship between Self-efficacy and Mental Health with Health Literacy in Patients with Diabetes in Kazerun City, Shiraz, Iran. JCHR 2020; 9 (4) :256-264
URL: http://jhr.ssu.ac.ir/article-1-623-fa.html
URL: http://jhr.ssu.ac.ir/article-1-623-fa.html
سهرابی رنانی محمد تقی، نورافکن فهیمه، فتحی مرد فریبا، صادقیان خشوئی کاوه، مزارعی رقیه. رابطه بین خودکارآمدی و سلامت روان با سواد سلامت در بیماران دیابتی در شهر کازرون ، شیراز ، ایران. مجله تحقیقات سلامت. 1399; 9 (4) :256-264
1- گروه روان شناسی ، دانشکده روان شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اراک، ،اراک ، ایران.
2- گروه روان شناسی ،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه تبریز، ،تبریز، ایران.
3- گروه روان شناسی ،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اراک، ،اراک ، ایران.
4- گروه روانشناسی ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز ، ایران ، Roghayeh.mazarei@yahoo.com
2- گروه روان شناسی ،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه تبریز، ،تبریز، ایران.
3- گروه روان شناسی ،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اراک، ،اراک ، ایران.
4- گروه روانشناسی ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز ، ایران ، Roghayeh.mazarei@yahoo.com
چکیده: (2279 مشاهده)
زمینه و هدف :
دیابت و کنترل آن متأثر از شبکه پیچیده ای از عوامل روانی ، رفتاری، نگرش و مراقبت های سلامتی است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین سلامت روان و خودکارآمدی باسواد سلامت دربیماران دیابتی نوع دو انجام شد.
روش: این مطالعه از نوع تحلیلی همبستگی بود که بر روی 60نفراز بیماران دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی ودرمانی شهر کازرون در سال 1397انجام شد .نمونه ها با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند .جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه مشخصات فردی ، مقیاسخودکارآمدی عمومی(GSES) شرر و همکاران ،سواد سلامت منتظری وهمکاران (HELA ) و پرسشنامه سلامت روان کیز (MHC-SF)است .تجزیه و تحلیل داده ها در APSS v21 و از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام گردید (P<0.01).
.یافته ها : سلامت روان با سواد سلامت رابطه مثبت و معناداری دارد (p <0.001) بنابراین ، افراد با سلامت روان بهتر سطح سواد سلامت خود را بهتر ارزیابی می کنند. با این حال ، هیچ ارتباطی بین خودکارآمدی و سواد سلامت یافت نشد (r = -0.19 p> 0.001) ، علاوه بر این ، نتایج رگرسیون نشان داد که سلامت روان می تواند 54 درصد واریانس سواد سلامت را پیش بینی کند (R2= 0.54, p <0.001). .
نتیجه گیری : . نتایج این مطالعه نشان داد که بهبود سلامت روان، افزایش سواد سلامت در بیماران دیابتی را درپی دارد که این امر می تواند در مقابله با مشکلات به فرد کمک کند.
دیابت و کنترل آن متأثر از شبکه پیچیده ای از عوامل روانی ، رفتاری، نگرش و مراقبت های سلامتی است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین سلامت روان و خودکارآمدی باسواد سلامت دربیماران دیابتی نوع دو انجام شد.
روش: این مطالعه از نوع تحلیلی همبستگی بود که بر روی 60نفراز بیماران دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی ودرمانی شهر کازرون در سال 1397انجام شد .نمونه ها با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند .جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه مشخصات فردی ، مقیاسخودکارآمدی عمومی(GSES) شرر و همکاران ،سواد سلامت منتظری وهمکاران (HELA ) و پرسشنامه سلامت روان کیز (MHC-SF)است .تجزیه و تحلیل داده ها در APSS v21 و از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام گردید (P<0.01).
.یافته ها : سلامت روان با سواد سلامت رابطه مثبت و معناداری دارد (p <0.001) بنابراین ، افراد با سلامت روان بهتر سطح سواد سلامت خود را بهتر ارزیابی می کنند. با این حال ، هیچ ارتباطی بین خودکارآمدی و سواد سلامت یافت نشد (r = -0.19 p> 0.001) ، علاوه بر این ، نتایج رگرسیون نشان داد که سلامت روان می تواند 54 درصد واریانس سواد سلامت را پیش بینی کند (R2= 0.54, p <0.001). .
نتیجه گیری : . نتایج این مطالعه نشان داد که بهبود سلامت روان، افزایش سواد سلامت در بیماران دیابتی را درپی دارد که این امر می تواند در مقابله با مشکلات به فرد کمک کند.
فهرست منابع
1. 1. Institute of Medicine (US) Committee on Health Liter-acy; Nielsen-Bohlman L, Panzer AM, Kindig DA, editors. Health Literacy: A Prescription to End Co-nfusion. Washington (DC): National Academies Press (US); 2004.
2. Ahmadzadeh K, Khosravi A, Arastoopoor Sh, et al. Assessing the Readability of Patient Education Materials about Diabetes Available in Shiraz Health Centers. Iranian Journal of Medical Education. 2014;14(8): 661-7.[Persian]
3. Bohanny W, Wu SF, Liu CY, et al. Health Literacy,Self-Efficacy, and Self-Care Behaviors in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Journal of the American Association of Nurse Practitioners. 2013; 25(9): 495-502. [DOI:10.1111/1745-7599.12017]
4. FarhadMolashahi L, Kadeh H, Saravani S, et al. Level of Glycemic Control in Diabetic Patients Ref-fering to Zahedan Dental School (Iran) in 2005. Journal of Mashhad Dental School. 2011; 35(3): 195-204.[Persian]
5. Shahbazi H, Shakerinejad GH, Ghajari H, et al. Relationship of Spirituality and Qua-lity of Life in Patients with Type 2 diabetes. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism . 2016;17(5): 345-52. [Persian]
6. Bailey SC, Brega AG, Crutchfield TM, et al. Update on Health Literacy and Diabetes. The Diabetes Educator. 2014; 40(5): 581-604 [DOI:10.1177/0145721714540220]
7. Weekes CV. African Americans and Health Literacy: A Systematic Review. ABNF Journal. 2012; 23(4): 76-80.
8. Griva K., Myers LB, Newman S. Illness Perceptions and Self-Efficacy Beliefs in Adolescents and Young Adults with Insulin Dependent Diabetes Mellitus. Psychology and Health. 2000; 15(6): 733-50. [DOI:10.1080/08870440008405578]
9. Miller SM. The Measurement of Self-Efficacy in Persons with Spinal Cord Injury: Psychometric Validation of The Moorong Self-Efficacy Scale. Disability and Rehabilitation. 2009; 31(12): 988-993. [DOI:10.1080/09638280802378025]
10. Marlatt GA, Baer JS, Quigley LA. Self-Efficacy and Addictive Behavior. in A. Bandura (Ed), Self-Efficacy in Changing Societies. New York: Cambridge University Press. 1995: 289-315. [DOI:10.1017/CBO9780511527692.012]
11. Luszczynska A., Schwarzer R. Planning and Self-Efficacy in The Adoption and Maintenance of Breast Self-Examination: A Longitudinal Study on Self-Regulatory Cognitions. Psychology & Health. 2003;18(1): 93-108. [DOI:10.1080/0887044021000019358]
12. Wahba H, Chang YF. Factors Associated with Glycemic Control in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus in Rural Areas of the United States. Journal of Insulin. 2007; 2(4): 134-41. [DOI:10.1016/S1557-0843(07)80042-X]
13. Landim CA, Zanetti ML, Santos MA, et al. Self-Care Competence in The Case of Brazilian Patients with Diabetes Mellitus in A Multi Professional Educational Programme. Journal of Clinical Nursing. 2011; 20(23): 3394-403. [DOI:10.1111/j.1365-2702.2011.03883.x]
14. Hejazi S, Peyman N, Tajfard M, et al. The Impact of Education Based on Self-efficacy Theory on Health Literacy, Self-efficacy and Self-care Behaviors in Patients With Type 2 Diabetes. Journal of Health Education and Health Promotion. 2017; 5(4): 296-303. [Persian] [DOI:10.30699/acadpub.ijhehp.5.4.296]
15. Masoompour M, Tirgari B, Ghazanfari Z. The Relationship between Health Literacy, Self-Efficacy, and Self-Care Behaviors in Diabetic Patients. Evidence Based on Care Journal. 2017 ;7(3): 17-25.
16. Tahery N, Ghajari H, Shahbazi H. The Association of Health Literacy with Self-Efficacy and Self-Care, in Type 2 Diabetes Patients. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism. 2018;20(3): 135-141. [Persian]
17. Gholami M, Tarrahi MJ, Hossein Pour AH, et al. The Relationship Between Health Literacy and Perceived Self-Efficacy in Cardiovascular Patients Hospitalized in Khorramabad Educational Hospitals in 1396. Journal of Nursing Education. 2018;7 (3) :14-21. [Persian]
18. Adili F, Larijani B, Haghighatpanah M. Diabetic patients: Psychological aspects. Annals of the New York Academy of Sciences. 2006; 1084(1): 329-49. [DOI:10.1196/annals.1372.016]
19. Delamater AM, de Wit M, McDarby V, et al. ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2014. Psychological Care of Children and Adolescents with Type 1 Diabetes. Pediatric Diabetes. 2014; 15(S20): 232-44. [DOI:10.1111/pedi.12191]
20. Moayedi F, Zare S, Nikbakht A. Anxiety Anddepression in Diabetic Patient Referred to Bandar Abbas Diabetes Clinic. Bimonthlyjournal of Hormozgan University of Medicalsciences. 2014; 18(1): 65-71. [Persian]
21. Kaholokula JKa, Haynes SN, Grandinetti A, et al. Biological, Psychosocial, Andsociodemographic Variables Associated Withdepressive Symptoms in Persons with Type 2 Diabetes. Journal of Behavioral Medicine. 2003 26(5): 435-458. [DOI:10.1023/A:1025772001665]
22. World Health Organization. what is mental health?. 2008. Available from: Http//: www. Who into/ topic/ mental health.
23. Morgan CL, Currie C, Peters JR. Relationship Between Diabetes and Mortality. Journal of Diabetes Care. 2000; 23(8): 1103-1107. [DOI:10.2337/diacare.23.8.1103]
24. Polonsky WH, Anderson BJ, Lohrer PA, et al. Assessment of Diabetes-Related Distress. Journal of Diabetes Care. 1995;18(6): 754-760. [DOI:10.2337/diacare.18.6.754]
25. Mehnert A, Koch U. Psychometric Evaluation of The German Version of The Life Attitude Profile-Revised (Lap-R) in Prostate Cancer Patients. Journal of Palliat Support Care. 2008 ;6(2):119-24. [DOI:10.1017/S1478951508000199]
26. Alipour F, Hasani J, Oshrieh V, et al. Brain-Behavioral Systems and Psychological Distress in Patients with Diabetes Mellitus; A Comparative Study. Caspian Journal of Neurological Sciences. 2015; 1(2): 20-29. [DOI:10.18869/acadpub.cjns.1.2.20]
27. Arbabi H, Mansouri A, Nooshirvani S, et al. The Relationship Between Health Literacy and General Health in Patients with Type II Diabetes Referring to Diabetes Clinic of Zabol in 2016. Journal of Diabetes Nursing. 2016;5(1): 29-39. [Persian]
28. Montazeri A, Tavousi M, Rakhshani F, et al. Health Literacy for Iranian Adults (HELIA): development and psychometric properties. Journal of the Iranian Institute for Health Sciences Research. 2014;13(5): 589-599. [Persian]
29. Sherer M, Maddux J. The self-efficacy scale: Construction and Validation. Psychological Reports. 1982; 51(2): 663-671. [DOI:10.2466/pr0.1982.51.2.663]
30. Asgharnejad T, Ahmadi Dehghotboddini M, Farzad Vali E, et al. Psychometric Properties of Aherers General Self-Efficacy Scale. Journal of Psychology. 2006; 10(3): 262-274. [Persian]
31. Rotter JB. Generalized Expectancies for Internal Versus External Control of Reinforcement. Psychological Monographs. 1966; 80(1): 1. [DOI:10.1037/h0092976]
32. Keyes CL. The Mental Health Continuum: from Languishing to Flourishing in Life. Journal of Health and Social Behavior. 2002; 43(2): 207-222. [DOI:10.2307/3090197]
33. Keyes CL, Lopez SJ. Toward a Science of Mental Health: Positive Directions in Diagnosis and Interventions. In C. R. Snyder & S. J. Lopez (Eds.), Handbook Of Positive Psychology .Oxford University Press. 2002; 85-95.
34. Keyes CL. Mental Illness and/or Mental Health? Investigating Axioms of The Complete State Model of Health. Journal of Consulting & Clinical Psychology. 2005;73(3): 539-548. [DOI:10.1037/0022-006X.73.3.539]
35. Khalili Varankashi A. Evaluation of Psychometric Properties of Keyes Mental Health Questionnaire (short form - 14 items) and its Relationship with Happiness Questionnaire. M.Sc., Faculty of Psychology and Educational Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch. 2015. (MSC Thesies)
36. Gerber BS, Pagcatipunan M, Smith EV, et al. The assessment of Diabetes Knowledge and Self-Efficacy in Diverse Population Using Rasch Measurmeent. Journal of Applied Measurement. 2006 ;7 (1):55-73.
37. DeWalt DA, Boone RS, Pignone MP. Literacy and its Relationship with Self-Efficacy, Trust, and Participation in Medical Decision Making. American Journal of Health Behavior. 2007; 31(1): 27-35. [DOI:10.5993/AJHB.31.s1.5]
38. McCleary-Jones V. Health Literacy and Its Association with Diabetes Knowledge, Self-Efficacy and Diabetes Self-Management among African Americans with Diabetes Mellitus. The ABNF Journal. 2011 ;22(2):25- 32.
39. Geboers B, de Winter AF, Luten KA, et al. The Association of Health Literacy with Physical Activity and Nutritional Behavior in Older Adults, and Its Social Cognitive Mediators. Journal of Health Communication. 2014;19(2): 61-76. [DOI:10.1080/10810730.2014.934933]
40. Wu SF, Courtney M, Edwards H, et al. Development and Validation of The Chinese Version of The Diabetes Management Self-Efficacy Scale. International Journal of Nursing Studies. 2008 ;45(4): 534-42. [DOI:10.1016/j.ijnurstu.2006.08.020]
41. Bandura A. Social Cognitive Theory: An Agentic Perspective. Annual Review of Psychology. 2001 ;52(1): 1-26. [DOI:10.1146/annurev.psych.52.1.1]
42. Badpar S, Bakhtiarpour S, Heidari A, et al. Causal Model of Self-care Based on Social Support and Health LiteracyThrough Self- efficacyinManaging Diabetes in Diabetic Patients. Journal of Diabetes Nursing. 2019; 7(2):752-763. [Persian]
43. Vafadar Z, Reazei R, Navidian A. Effectivenessof motivational interviewing on self-efficacy life style efficacy related to weight in overweight orobese teenager boys. Journal of Behavioral Sciences 2014; 8 (2):185-93. [Persian]
44. Mohebi S, Azadbakht L, Feizi A., et al. Review The Key Role of Self-Efficacy in Diabetes Care. Journal of Education and Health Promotion. 2013; 31: 2:36. [DOI:10.4103/2277-9531.115827]
45. Amelia R, Ariga RA, Rusdiana MI, et al. Self-Efficacy in Type 2 Diabetes Mellitus Patients and The Relationship with The Quality of Life in Medan City. Journal of Physics: Conference Series. 2018;1116(5). [DOI:10.1088/1742-6596/1116/5/052003]
46. Mansyur C, Pavlik V, Hyman D, et al. Self Efficacy and Barriers to Multiple Behavior Change in Low Income African Americans with Hypertension. Journal of Behavioral Medicine. 2013; 36(1): 75-85. [DOI:10.1007/s10865-012-9403-7]
47. Loo DW, Jiang Y, Koh KW, et al. Self-efficacy and depression predicting the health-related quality of life of outpatients with chronic heart failure in Singapore. Applied Nursing Research. 2016; 32:148-55. [DOI:10.1016/j.apnr.2016.07.007]
48. Hepburn M. The Relationships Between Health Literacy, Self-Efficacy and Readiness for Change to Health Promotion Behaviors in Urban Black Women. Seton Hall University Dissertations and Theses (ETDs). 2016.
49. Lee YJ, Boden-Albala B, Larson E, et al. Online Health information seeking behaviors of Hispanics in New York City: A community-based Cross-sectional study. Journal of Medical Internet Research. 2014;16(7): e176. [DOI:10.2196/jmir.3499]
50. Esen I, Demirci H, Güçlü M. The Relationship Between Health Literacy, Diabetic Control, and Disease-Specific Complications in Patients with Type 1 Diabetes Mellitus. Southern Clinics of Istanbul Eurasia. 2018; 29(3): 151-156. [DOI:10.14744/scie.2018.77200]
51. Zhu B-Q, Li X-M, Wang D, et al. Sleepquality and Its Impact on Glycaemic Control in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus.International Journal of Nursing Sciences. 2014; 1(3): 260-5. [DOI:10.1016/j.ijnss.2014.05.020]
52. Biglar M, Hayati Y, Rahmani H, et al. Study Of General Health AmongTehran University Of Medical SciencesHospital's Administrators. Journal of Payavard Salamat. 2014; 8(1):13-24. [Persian]
53. Protheroe J, Rowlands G, Bartlam B, et al. Health literacy, Diabetes Prevention, and Self-Management. Journal of Diabetes Research. 2017. [DOI:10.1155/2017/1298315]
54. White RO, Wolff K, Cavanaugh KL, et al. Addressing Health Literacy and Numeracy to Improve Diabetes Education and Care. Diabetes Spectrum. 2010; 23(4): 238-43. [DOI:10.2337/diaspect.23.4.238]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |
