دوره 9، شماره 4 - ( 10-1399 )
جلد 9 شماره 4 صفحات 255-241 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Askari R, Shafiee M, Charrahi Z, Almodarresi S A, Afrazandeh S M. Investigating the Level of Access to Hospital Medical Facilities Using the Geographical Information System (GIS) in Yazd, Iran, in 2019. JCHR 2020; 9 (4) :241-255
URL: http://jhr.ssu.ac.ir/article-1-592-fa.html
URL: http://jhr.ssu.ac.ir/article-1-592-fa.html
عسکری روح الله، شفیعی میلاد، چارراهی ذبیح الله، المدرسی سیدعلی، افرازنده سیدمحمد. بررسی وضعیت دسترسی به امکانات درمانی بیمارستانی با استفاده ازسیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهر یزد سال 1398. مجله تحقیقات سلامت. 1399; 9 (4) :241-255
روح الله عسکری1 
، میلاد شفیعی1 ، ذبیح الله چارراهی2 ، سیدعلی المدرسی3 ، سیدمحمد افرازنده* 4
، میلاد شفیعی1 ، ذبیح الله چارراهی2 ، سیدعلی المدرسی3 ، سیدمحمد افرازنده* 4
1- مرکز تحقیقات مدیریت و سیاستگذاری سلامت، گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، یزد، ایران
2- دانشکده جغرافیا، گروه سنجش از دور و GIS ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران
3- گروه سنجش از راه دور، دانشگاه آزاد اسلامی یزد، یزد، ایران
4- گروه مدیریت بهداشت ودرمان، دانشگاه علوم پزشکی شهیدصدوقی، یزد، ایران ،m_afrazandeh@bums.ac.ir
2- دانشکده جغرافیا، گروه سنجش از دور و GIS ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران
3- گروه سنجش از راه دور، دانشگاه آزاد اسلامی یزد، یزد، ایران
4- گروه مدیریت بهداشت ودرمان، دانشگاه علوم پزشکی شهیدصدوقی، یزد، ایران ،
چکیده: (2488 مشاهده)
زمینه و هدف: دسترسی جغرافیایی مناسب به امکانات درمانی بیمارستانی منجر به افزایش مراجعه افراد جهت دریافت خدمات غیر اورژانسی و عدم تاخیر در ارایه خدمات اورژانسی خواهد شد. هدف این پژوهش، تعیین وضعیت دسترسی به امکانات درمانی بیمارستانی و مکان یابی بهینه بیمارستانها در شهر یزد در سال 2019 بود.
روش تحقیق: این پژوهش از نظرنوع توصیفی و از نظر اهداف یک مطالعه کاربردی است. داده های مورد نیاز تحلیل دسترسی شامل اطلاعات مربوط به کلیه مراکز بیمارستانی موجود، اطلاعات جمعیتی، نقشه ی کاربری نظامی، مسکونی، ورزشی، صنعتی، فضای سبز، آموزشی، تراکم جمعیت، راه های ارتباطی و لایه بلوک های جمعیتی شهر یزد بود. تحلیل داده ها در نرم افزار GISورژن 10.3انجام گرفت.
یافته ها: شهر یزد دارای 11 بیمارستان و 1915 تخت فعال است. تعداد بیمارستانها متناسب با کل جمعیت بود ، اما کمبود 147 تخت فعال وجود داشت. سرانه فضای بیمارستان 0.40 متر مربع بود که بیشتر از حد استاندارد (0.37 مترمربع) است. توزیع بیمارستان و تختخواب در مناطق مختلف یزد نابرابر بود.درصد جمعیت با دسترسی زیاد یا مطلوب (جمعیت داخل شعاع 1500 متری پیرامون بیمارستانها) به بیمارستانهای دارای بخش های اورژانس، داخلی وجراحی، اطفال و زنان وزایمان به ترتیب 54.12 ، 41.92، 44.44 و 48.34 درصد جمعیت شهریزد است. همچنین ، جمعیت با دسترسی محدود (جمعیت خارج از شعاع 3000 متری بیمارستان ها) به بیمارستان های دارای واحدهای اورژانس ، داخلی و جراحی ، کودکان و زنان به ترتیب 15.40، 31.72 ، 21.78 و 18.89 درصد از جمعیت یزد را تشکیل می دهند. نقشه طبقه بندی شده پهنه های شهر یزد برای احداث بیمارستان در 5 دسته بسیار مناسب تا بسیار نامناسب نشان داد که نزدیک به 34 درصد منطقه مورد مطالعه، جهت احداث بیمارستان مناسب است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده ، کمبود بیمارستان و فضای بیمارستانی در شهر یزد وجود ندارد و تعداد تخت ها کمتر از استاندارد بین المللی نیست. با این حال ، مکان یابی بیمارستان ها به گونه ای نیست که بخش عمده ای از جمعیت در شعاع دسترسی زیاد یا مطلوب بیمارستان ها قرار گیرند.
روش تحقیق: این پژوهش از نظرنوع توصیفی و از نظر اهداف یک مطالعه کاربردی است. داده های مورد نیاز تحلیل دسترسی شامل اطلاعات مربوط به کلیه مراکز بیمارستانی موجود، اطلاعات جمعیتی، نقشه ی کاربری نظامی، مسکونی، ورزشی، صنعتی، فضای سبز، آموزشی، تراکم جمعیت، راه های ارتباطی و لایه بلوک های جمعیتی شهر یزد بود. تحلیل داده ها در نرم افزار GISورژن 10.3انجام گرفت.
یافته ها: شهر یزد دارای 11 بیمارستان و 1915 تخت فعال است. تعداد بیمارستانها متناسب با کل جمعیت بود ، اما کمبود 147 تخت فعال وجود داشت. سرانه فضای بیمارستان 0.40 متر مربع بود که بیشتر از حد استاندارد (0.37 مترمربع) است. توزیع بیمارستان و تختخواب در مناطق مختلف یزد نابرابر بود.درصد جمعیت با دسترسی زیاد یا مطلوب (جمعیت داخل شعاع 1500 متری پیرامون بیمارستانها) به بیمارستانهای دارای بخش های اورژانس، داخلی وجراحی، اطفال و زنان وزایمان به ترتیب 54.12 ، 41.92، 44.44 و 48.34 درصد جمعیت شهریزد است. همچنین ، جمعیت با دسترسی محدود (جمعیت خارج از شعاع 3000 متری بیمارستان ها) به بیمارستان های دارای واحدهای اورژانس ، داخلی و جراحی ، کودکان و زنان به ترتیب 15.40، 31.72 ، 21.78 و 18.89 درصد از جمعیت یزد را تشکیل می دهند. نقشه طبقه بندی شده پهنه های شهر یزد برای احداث بیمارستان در 5 دسته بسیار مناسب تا بسیار نامناسب نشان داد که نزدیک به 34 درصد منطقه مورد مطالعه، جهت احداث بیمارستان مناسب است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده ، کمبود بیمارستان و فضای بیمارستانی در شهر یزد وجود ندارد و تعداد تخت ها کمتر از استاندارد بین المللی نیست. با این حال ، مکان یابی بیمارستان ها به گونه ای نیست که بخش عمده ای از جمعیت در شعاع دسترسی زیاد یا مطلوب بیمارستان ها قرار گیرند.
فهرست منابع
1. Tatari E. Spatial Analysis of Access to Health Services in Rural Areas of the Zabul Zone. University of Zabol. 2012[Msc Thesis].
2. Reshadat S, zangeneh A, Saeidi S, et al. Investigating Inequalities in Access to Hospital Medical Facilities Using Geographical Information System in Kermanshah's Metropolitan Area. Journal of Hospital. 2016;15(2): 9-22.[Persian]
3. Varesi HR, Sharifi N, Shahsavani MJ. Locating Sanitary- Therapeutic Centers Using Geographic Information System (GIS) and Analytical Hierarchy Process (AHP) (Case study: Najaf Abad city). Health information management. 2015; 11(7): 851-64. [Persian]
4. Malek Hosseini A, Shokri S. Investigating Spatial Distribution of Health Services (Hospital) Using GIS and AHP (Case Study: Hamedan City). First National Conference on Geography, Urban Development and Sustainable Development. Tehran: Living Environment Community. Koomesh. 2014. Available from: https://civilica.com/ doc/266262/.
5. Hatami Nejad H, Mahdian Bahmaniri M, Mahdi A. Investigation and Analysis of Spatial Justice in Health Care Services Using Topsis, Mourice and Taxonomy Model. Geographichal Planning of Space Quarterly Journal. 2012; 2(5):75-98. [Persian]
6. Ebrahimzadeh i, Ahadnejad M, Ebrahimzadeh Asmin H, et al. Spatial Organization and Planning of Health Services by the Use of GIS; The Case of Zanjan City. Human Geography Research. 2010;73: 39-58. [Persian]
7. Ebrahimzadeh i, Ahadinejad M, Zarei S. Study of spatial distribution of health services in Firoozabad and its optimization using the Geographic Information System. 2010:1. Available from: https://www.virascience. com/ thesis/522046/.
8. feli M, Sajjad A, Hatami Nejad H. Locating Health Centers Using Geographic Information System (Case Study: Shiraz Fourth District). Fourth Conference on Urban Planning and Management; Mashhad. 2012. Available from: https://civilica.com/doc/164780/.
9. Danaie Fard A, Shokouhi Ma, Khakpoor B. Analysis of the spatial distribution of health centers (hospitals) in Mashhad. 2011:3. [ Msc Thesis]
10. Ishikawa T, Mizuguchi H, Murayama H, et al. Relationship between Accessibility and Resources to Treat Acute Ischemic Stroke. Hokkaido, Japan: Analysis Of Inequality and Coverage Using Geographic Information Systems. Health Policy and Technology. 2019; 8(4): 337-42. [DOI:10.1016/j.hlpt.2019.10.001]
11. Jamali f, Sadrmousavi M, Eshlaghi M. An Evaluation of Hospitals Site Selection Patterns in Tabriz, Iran. Geography and Planning. 2014;18(47): 25-53. [Persian]
12. Ibrahim Sa. Comparing Alternative Methods of Measuring Geographic Access to Health Services: An Assessment of People's Access to Specialist Hospital in Kebbi State. Academic Journal of Interdisciplinary Studies. 2013; 2(12): 16-109. [DOI:10.5901/ajis.2013.v2n12p109]
13. Pourmohammadi MR. Urban Land Use Planning. Publication Samt. 2010.
14. Sahraeian Z, Zangiabadi A, Khosravi F. Spatial Analysis and Site Selection of Health Medical and Hospital Centers Using (GIS)(Case Study: Jahrom City). Geographic Space . 2013;13(43): 153-70. [Persian]
15. Fallahi GR, Teimuri N. Location of treatment centers using Geographical information system and hierarchical analysis (case area: Kabul-Afghanistan). National Conference on Spatial Information Technology Engineering. 2017.
16. Moradi H, Shetab Boshehri N, Kornak Beheshti A, et al. Location of Competitive Service Centers for Reducing City Traffic (Case Study: Health Centers of The City of Isfahan). Production and Operations Management. 2011;1(1): 31-52. [Persian]
17. Bazargan M. A Case Study on Accessibility of Medical and Healthcare Facilities in Mashhad using GIS. Studies of Architecture, Urbanism and Environmental Sciences Journal. 2018;1(1): 39-48.
18. Taghvaye m, Zakeri e. Analysis of the spatial distribution of hospital and clinic services using GIS and models Tapsis (The study: City of Esfahan). Health information management. 2013;10(4): 581-591. [Persian]
19. sadeghi s, eslahchi e, saniee m. Spital planning of usage of health services using geographic information systems(gis) case study: dezful county. first geography conference, environmental risks and sustainable development; ahvaz: Islamic azad uiversity of ahvaz; 2012. Available from: https://civilica.com/doc/211674/
20. Ahadinejad M, Ghaderi H, Hadian M, et al. Location Allocation of Health Care Centers Using Geographical Information System: Region 11of Tehran. Journal of Fasa University of Medical Sciences. 2015; 4(4): 463-74. [Persian]
21. Khakpoor B, Purghayoomi H, Ghanbari M. Location Health-Therapeutic Centers of Nourabad by use Analytical Hierarchy Process in GIS. Health information management. 2014; 11(2): 221-33. [Persian]
22. Pan J, Shallcross D. Geographic Distribution of Hospital Beds Throughout China: A County-Level Econometric Analysis. International Journal for Equity in Health. 2016;15(1):179-88. [DOI:10.1186/s12939-016-0467-9]
23. Masoodi M, Rahimzadeh M. Measuring Access to Urban Health Services Using Geographical Information System (GIS): A Case Study of Health Service Management in Bandar Abbas, Iran. International Journal of Health Policy and Management. 2015; 4(7): 439- 45. [DOI:10.15171/ijhpm.2015.23]
24. Mansour S. Spatial Analysis of Public Health Facilities in Riyadh Governorate, Saudi Arabia: A GIS-Based Study To Assess Geographic Variations of Service Provision and Accessibility. Geo-Spatial Information Science. 2016; 19(1): 26-38. [DOI:10.1080/10095020.2016.1151205]
25. Zhang P, Ren X, Zhang Q, et al. Spatial Analysis of Rural Medical Facilities Using Huff Model: A Case Study of Lankao County, Henan Province. International Journal of Smart Home. 2015; 9(1):161-8. [DOI:10.14257/ijsh.2015.9.1.17]
26. Merciu C, Stoian D, Merciu G, et al. Using GIS for Calculating The Accessibility to Hospitals in The City of Bucharest and Its Metropolitan Area (Romania). Geographica Pannonica. 2013; 17(4): 106-13. [DOI:10.5937/GeoPan1304106M]
27. Yang N, Chen S, Hu W, et al. Spatial Distribution Balance Analysis of Hospitals in Wuhan. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2016; 13(10): 971. [DOI:10.3390/ijerph13100971]
28. 28 Brabyn L, Skelly C. Modeling Population Access to New Zealand Public Hospitals. International Journal of Health Geographics. 2002;1(1): 3. [DOI:10.1186/1476-072X-1-3]
29. Rosero-Bixby L. Spatial Access to Health Care in Costa Rica and Its Equity: A GIS-Based Study. Social Science & Medicine. 2004; 58(7): 1271-84. [DOI:10.1016/S0277-9536(03)00322-8]
30. Wiśniewski S. Spatial Accessibility of Hospital Healthcare in Łódź Voivodeship. Quaestiones Geographicae. 2016;35(4):157-66. [DOI:10.1515/quageo-2016-0043]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است. |
