حسینی مطهره السادات، شیردلی مهرنوش، حسینی محمدآبادی سعیده السادات. تشخیص روغن های گیاهی در فرآورده های لبنی با استفاده از تکنیک واکنش زنجیره ای پلیمراز. مجله تحقیقات سلامت. 1397; 8 (1) :1-2
URL: http://jhr.ssu.ac.ir/article-1-497-fa.html
1- گروه ایمنی مواد غذایی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران
2- گروه بهداشت و ایمنی مواد غذایی،کمیته تحقیقات دانشجویی،دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران.
3- گروه میکروب شناسی پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، یزد، ایران
چکیده: (34518 مشاهده)
شیر و فرآوردههای آن از هزاران سال پیش در ردیف مهمترین مواد غذایی تأمین کننده نیازهای بشری بودهاند که علاوه بر داشتن ارزش غذایی فوق العاده، در پیشگیری از بسیاری از بیماریها نیز نقش بسزایی دارند(1). عمدهترین گروه مصرفکننده کودکان، زنان باردار و شیرده و سالمندان میباشند(2). ارزش غذایی بالای شیر منجر به مصرف بالای آن در سراسر جهان شده است اما افزایش تقاضا این ماده غذایی را مستعد تقلبات کرده است(3). یکی ازشایعترین تقلبات، جایگزینی بخشی از چربی آن با چربیهای ارزانتر با منشاءگیاهی یا جانوری با قیمت پایین با هدف افزایش سودآوری محصولات میباشد. به طور کلی چربی شیر متشکل از 98 درصد تری آسیل گلیسیرول، 2 درصد چربیهای دیگر از قبیل دیآسیل گلیسرول، منوآسیل گلیسیرول، اسیدهای چرب آزاد، فسفولیپید،کلسترول ویتامینهای محلول در چربی و اسیدهای چرب ضروری میباشد. بنابراین ماده غذایی حاوی این جایگزینی نه تنها از نظر اقتصادی نوعی تقلب به شمار می آید بلکه ممکن است به نوعی، سلامت انسان را نیز تهدید نماید(3, 4). همچنین هرگونه افت در کیفیت شیر میتواند سلامت گروههای حساس مصرف کننده را به شدت تهدید نماید(5). اخیرا استفاده از روغنهای گیاهی به ویژه پالم در صنایع لبنی به یکی از نگرانیهای اصلی مصرف کنندگان تبدیل شده است که منجر به رواج مصرف فرآوردههای لبنی سنتی در بین مردم شده و از این راه سلامت مردم را به خطر میاندازند(6).
شیر منبعی غنی از ترکیبات پروتئینی، قند، املاح و ویتامینهاست و دارای میزان بالایی آب میباشد به همین علت دارای پتانسیل بالایی جهت رشد باکتریها میباشد و در صورت عدم رعایت موازین بهداشتی طی مراحل مختلف میتواند عامل مهمی در ایجاد مسمومیت غذایی و ناراحتی های گوارشی محسوب گردد. لازم به ذکر است بسیاری از بیماریهای واگیردار از جمله: سل، تب مالت، تیفوئید، عفونتهای استرپتوکوکی و ... از طریق شیر منتقل میشوند(7, 8).
گاها سرعت تقلبات مورد استفاده از سرعت علوم تجزیه کشف تقبات پیشی میگیرند. به همین جهت استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز بعنوان استاندارد طلایی و یک آزمایش بسیار حساس و دقیق؛ میتواند ابزار مفیدی برای تشخیص تقلبات و شناسایی منشا روغنهای وارد شده در محصولات لبنی باشد(9). بنابراین، پیشنهاد میگردد برای جلوگیری از به خطر افتادن سلامت عمومی و برای حصول اطمینان مصرف کنندگان از صحیح بودن اطلاعات درج شده روی محصولات، انجام آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) بصورت معمول در دستور کار آزمایشگاههای کنترل کیفیت مواد غذایی قرار گیرد.
مروری:
نامه به سردبیر |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت دریافت: 1397/11/9 | پذیرش: 1397/11/9 | انتشار: 1397/12/27