1- گروه مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
2- گروه سلامت در بلایا، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی ، یزد، ایران
چکیده: (6074 مشاهده)
مقدمه: فعالیتهای داوطلبانه راهی برای مشارکت مردم در فعالیتهای اجتماع محور و ارتقاء سرمایه اجتماعی آنهاست و این ظرفیت را دارد که در خدمت سلامت عمومی مردم از طرق مختلف از جمله تقویت بهزیستن و کاهش نابرابری های سلامتی است. امروزه با گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان، استفاده مردم از این ابزار نیز گسترش پیدا کرده است. یکی از عرصه هایی که در بیش از دو دهه اخیر با ظهور اینترنت و شبکه های اجتماعی دچار تغییر شده، فعالیتهای داوطلبانه است. در این مطالعه هدف این است که تاثیر داوطلبی آنلاین بر نفع بردن گروههای بیشتری از مردم و ارتقا بهزیستن آنان مشخص شود.
روش: این مطالعه به روش مروری صورت گرفت. برای جستجو از ترکیب واژگان مرتبط استفاده شد. 326 مقاله با استفاده از بانکهای اطلاعاتی پابمد، الزویر، سیج، اسپرینگر، پابمد، گوگل اسکالر و با ترکیب کلمات کلیدی اشاره شده استخراج شد که بعد از مطالعه خلاصه مقالات و بررسی ارتباط آن با سوالات تحقیق، 57 مطالعه برای بررسی انتخاب شد.
یافته ها: در این مطالعه مشخص شد که اکثر مشاغل داوطلبانه مجازی در سازمانها ، تلفیقی از داوطلبی حضوری و آنلاین می باشد و تعداد داوطلبی خالص که فقط به صورت آنلاین خدمات داوطلبانه انجام میدهند کمتر است. هم چنین سازمانها از طریق سایتهای اختصاصی و یا سایتهای داوطلب یابی به جذب داوطلب می پردازند. یکی از ویژگیهای اصلی این نوع از داوطلبی استفاده حداکثر از زمان است و با کاستن از زمان سفر، این نوع داوطلبی میتواند در 24 ساعت روز و هفت روز هفته صورت گیرد. داوطلبی آنلاین تمام افراد اعم از جوانان، سالمندان، افراد کم توان و ناتوان و گروه ها و اقلیت ها را می تواند مشارکت دهد و یکی از مزایای اصلی این نوع داوطلبی این است که بسیاری از افرادی که قادر به حضور در محل سازمان نیستند می توانند از این طریق خدمات داوطبانه خود را ارائه دهند و هم چنین تبعیض نژادی و قومیتی در این نوع داوطلبی کمتر دیده می شود. در چرایی این نوع از داوطلبی ، باید گفت انگیزه غالب فعالیتهای داوطلبانه ، نوع دوستی و کار خیر است اما این نوع از داوطلبی،بیشتر از نوع سنتی آن دارای انگیزه های بشردوستی است چرا که انگیزه های خودخواهانه هم چون تظاهر، معاشرت با دیگران، استفاده از مزایا هم چون سفر و .. در این نوع از داوطلبی دیده نمی شود.
نتیجه گیری: اگر چه این نوع داوطلبی در سطح جهان در حال گسترش است، اما هنوز سازمانهای داوطلب محور به پرورش افرادی برای مدیریت داوطلبان مجازی، اعم از جذب و نگهداری و نظارت نپرداخته اند و قوانین سازمانی با این نوع داوطلبی به روز نشده است. به نظر می رسد این نوع داوطلبی خواهد توانست گروه های آسیب پذیر را نیز در فعالیتهای جامعه مشارکت دهد و باعث شود سلامت گروههای مختلف به خصوص گروههایی که قادر به داوطلبی حضوری نبودند ارتقاء دهد.
مروری:
مروری |
موضوع مقاله:
آموزش بهداشت دریافت: 1397/7/21 | پذیرش: 1397/7/21 | انتشار: 1397/7/21