دوره 11، شماره 2 - ( 4-1401 )                   جلد 11 شماره 2 صفحات 90-82 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML Print


1- کارشناس ارشد آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
2- مرکز تحقیقات نظارت بر HIV/STI و مرکز همکاری کننده WHO برای نظارت بر HIV، موسسه ای برای مطالعات آینده در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
3- مرکز تحقیقات و تعیین کننده های اجتماعی سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان ، v.tabatabaei@gmail.com
4- گروه بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، جیرفت، ایران
5- دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
چکیده:   (1866 مشاهده)
 
مقدمه و هدف: پرفشاری خون، مهم‌ترین مشکل بهداشتی در کشورهای در حال توسعه و یکی از دلایل مرگ زودرس و عامل خطر بیماری‌های قلبی- عروقی، سکته مغزی و نارسایی کلیه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با تبعیت دارویی در افراد مبتلا به پرفشاری خون بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بود
روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بود. کل 403 بیماران مبتلا به فشار خون بالا که پرونده سلامت داشتند  بصورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سؤالات دموگرافیک و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی بود. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری من ویتنی، کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک و با به‌کارگیری نرم‌افزار 23SPSS  مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بیش از نیمی از بیماران (8/58 درصد) از تبعیت دارویی بدی برخوردار بودند. همچنین اکثر افراد (3/87 درصد) مورد مطالعه کمتر از سه دارو مصرف می‌نمودند. در بین سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی بالاترین میانگین مربوط به منافع درک شده (92/10± 93/88) و کمترین مربوط به سازه خودکار آمدی (55/31 ± 97/51) می‌باشد. در مدل رگرسیون لجستیک، سه عامل آگاهی، راهنما برای عمل و موانع درک شده بر تبعیت دارویی تأثیر داشتند و اصلی‌ترین و مؤثرترین عامل پیشگویی‌کننده رفتار تبعیت دارویی، میزان آگاهی بیماران بود
نتیجه‌گیری: مداخلات مؤثر بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی و با تاکید بر ارتقاء آگاهی، راهنمای عمل و رفع موانع درک شده می تواند تبعیت دارویی در بیماران فشار خون بالا را افزایش دهد.
     
مروری: پژوهشي | موضوع مقاله: آموزش بهداشت
دریافت: 1399/7/3 | پذیرش: 1400/10/8 | انتشار: 1401/4/14

فهرست منابع
1. Hu HH, Li G, Arao T. The association of family social support, depression, anxiety and self-efficacy with specific hypertension self-care behaviours in Chinese local community. Journal of human hypertension. 2015;29(3):198-203. [DOI:10.1038/jhh.2014.58]
2. Li G, Wang H, Wang K, Wang W, Dong F, Qian Y, et al. Prevalence, awareness, treatment, control and risk factors related to hypertension among urban adults in Inner Mongolia 2014: differences between Mongolian and Han populations. BMC public health. 2016;16(1):294. [DOI:10.1186/s12889-016-2965-5]
3. Fang L, Song J, Ma Z, Zhang L, Jing C, Chen D. Prevalence and characteristics of hypertension in mainland Chinese adults over decades: a systematic review. Journal of Human Hypertension. 2014;28(11):649-56. [DOI:10.1038/jhh.2014.5]
4. Cai L, Dong J, Cui WL, You DY, Golden AR. Socioeconomic differences in prevalence, awareness, control and self-management of hypertension among four minority ethnic groups, Na Xi, Li Shu, Dai and Jing Po, in rural southwest China. Journal of human hypertension. 2017;31(6):388-94. [DOI:10.1038/jhh.2016.87]
5. Zdrojewski T, Rutkowski M, Bandosz P, Gaciong Z, Jędrzejczyk T, Solnica B, et al. Prevalence and control of cardiovascular risk factors in Poland. Assumptions and objectives of the NATPOL 2011 Survey. Kardiologia polska. 2013;71(4):381-92. [DOI:10.5603/KP.2013.0066]
6. Musaiger AO, Al-Hazzaa HM. Prevalence and risk factors associated with nutrition-related noncommunicable diseases in the Eastern Mediterranean region. International journal of general medicine. 2012;5:199. [DOI:10.2147/IJGM.S29663]
7. Kaplan MS, Huguet N, Feeny DH, McFarland BH. Self-reported hypertension prevalence and income among older adults in Canada and the United States. Social science & medicine. 2010;70(6):844-9. [DOI:10.1016/j.socscimed.2009.11.019]
8. Borzecki AM, Oliveria SA, Berlowitz DR. Barriers to hypertension control. The American heart journal. 2005;149(5):785-94. [DOI:10.1016/j.ahj.2005.01.047]
9. Hyman DJ, Pavlik V. Medication adherence and resistant hypertension. Journal of human hypertension. 2015;29(4):213-8. [DOI:10.1038/jhh.2014.73]
10. Morowatisharifabad M-A, Movahed E, Nikooie R, Farokhzadian J, Bidaki R, Askarishahi M, et al. Adherence to medication and physical activity among people living with HIV/AIDS. Iranian journal of nursing and midwifery research. 2019;24(5):397. [DOI:10.4103/ijnmr.IJNMR_205_18]
11. Porter AK, Taylor SR, Yabut AH, Al-Achi A. Impact of a pill box clinic to improve systolic blood pressure in veterans with uncontrolled hypertension taking 3 or more antihypertensive medications. Journal of Managed Care Pharmacy. 2014;20(9):905-11. [DOI:10.18553/jmcp.2014.20.9.905]
12. Sharifirad G, Entezari MH, Kamran A, Azadbakht L. The effectiveness of nutritional education on the knowledge of diabetic patients using the health belief model. Journal of research in medical sciences: the official journal of Isfahan University of Medical Sciences. 2009;14(1):1.
13. Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Health behavior and health education: theory, research, and practice: John Wiley & Sons; 2008.
14. Najimi A, Alidousti M, Moazemi GA. A survey on preventive behaviors of high school students about Influenza A based on health belief model in Shahrekord, Iran. 2010.
15. Moharamzad Y, Saadat H, Shahraki BN, Rai A, Saadat Z, Aerab-Sheibani H, et al. Validation of the Persian version of the 8-item Morisky Medication Adherence Scale (MMAS-8) in Iranian hypertensive patients. Global journal of health science. 2015;7(4):173. [DOI:10.5539/gjhs.v7n4p173]
16. Kamran A, Ahari SS, Biria M, Malpour A, Heydari H. Determinants of patient's adherence to hypertension medications: application of health belief model among rural patients. Annals of medical and health sciences research. 2014;4(6):922-7. [DOI:10.4103/2141-9248.144914]
17. Fernandez-Arias M, Acuna-Villaorduna A, Miranda JJ, Diez-Canseco F, Malaga G. Adherence to pharmacotherapy and medication-related beliefs in patients with hypertension in Lima, Peru. PloS one. 2014;9(12):e112875. [DOI:10.1371/journal.pone.0112875]
18. Yang S, He C, Zhang X, Sun K, Wu S, Sun X, et al. Determinants of antihypertensive adherence among patients in Beijing: application of the health belief model. Patient education and counseling. 2016;99(11):1894-900. [DOI:10.1016/j.pec.2016.06.014]
19. Aus BS, Kumar SN. Medication adherence and health belief model among hypertensive patients attending rural health centres of a tertiary care hospital in South India. International Journal of Community Medicine and Public Health. 2017;4(4):1159. [DOI:10.18203/2394-6040.ijcmph20171342]
20. Obirikorang Y, Obirikorang C, Acheampong E, Odame Anto E, Gyamfi D, Philip Segbefia S, et al. Predictors of noncompliance to antihypertensive therapy among hypertensive patients ghana: application of health belief model. International Journal of Hypertension. 2018;2018. [DOI:10.1155/2018/4701097]
21. MazloomyMahmoodabad SS, Agh Atabay R, Movahed M, Alizadeh S. Predictive control high blood pressure in patients with hypertension based on health belief model in Kerman in 2015. Tolooebehdasht. 2016;14(6):98-106.
22. Baskabadi MH, Hassanzade A. Evaluation of blood pressure in patients older than 18 years, residents of Mashhad. Physiology and Pharmacology. 2005;9(2):195-202.
23. Poormuhamad S, Jalili Z. Related factors to self-care behaviors in elderly with hypertension based on the Health Belief Model in Uremia County. Journal of Gerontology. 2017;2(1):41-50. [DOI:10.29252/joge.2.1.41]
24. Yue Z, Li C, Weilin Q, Bin W. Application of the health belief model to improve the understanding of antihypertensive medication adherence among Chinese patients. Patient education and counseling. 2015;98(5):669-73. [DOI:10.1016/j.pec.2015.02.007]
25. Mathew J, Krishnamoorthy S, Chacko L, Philip JH, Jacob JE, Jose JA, et al. Non Compliance to Anti-Hypertensive Medications and Associated Factors-Community Based Cross Sectional Study from Kerala. Scholars Journal of Applied Medical Sciences. 2016;4(6):1956-9. [DOI:10.21276/sjams.2016.4.6.18]
26. Parsa-Yekta Z, Zakeri Moghaddam M, Mehran A, Palizdar M. Study of medication compliance of patients with coronary heart diseases and associated factors. Journal of hayat. 2004;9(4):34-43.
27. Motlagh SFZ, Chaman R, Sadeghi E, Eslami AA. Self-care behaviors and related factors in hypertensive patients. Iranian Red Crescent Medical Journal. 2016;18(6). [DOI:10.5812/ircmj.35805]
28. Abed Y, Abu-Haddaf S. Risk factors of hypertension at UNRWA primary health care centers in Gaza governorates. ISRN Epidemiology. 2013;2013. [DOI:10.5402/2013/720760]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution 4.0 International License قابل بازنشر است.